پرسش :

1. آیا می‌توان به صورت قاعده‌ای کلی گفت: «در هر موردی که قسم متوجه مدعی علیه می‌شود، در صورتی که سوگند را به مدعی ردّ نماید، با سوگند مدعی قاضی می‌تواند به نفع او حکم صادر کند، خواه ادعا مربوط به امور حقوقی مانند معاملات باشد و خواه مربوط به امور کیفری مانند قصاص و حدود.... 2. آیا مدعی علیه ـ یا منکری ـ که سوگند متوجه او شده است، به جای اتیان سوگند، می‌تواند بیّنه بر بی‌گناهی خود اقامه نماید؟


پاسخ :
آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
«1. هر جا که مورد حلف باشد و با حلف منکر، دعوی ساقط شود، اگر ردّ کرد به مدعی و او قسم خورد دعوی ثابت می‌شود.
2. اگر مدعی بیّنه نداشته باشد و منکر بر برائت خود و بطلان ادّعا بیّنه اقامه کند کفایت می‌کند. 1385/03/18»
 
منبع: مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضاییه